a) Trung tâm báo cháy địa chỉ
Ngoài các chức năng thông thường như các trung tâm báo cháy theo vùng, trung tâm báo cháy địa chỉ có ưu việt hơn trung tâm báo cháy theo vùng ở nhiều chức năng như: Các thông tin của hệ thống được hiển thị trên màn hình LCD, nối mạng hệ thống, kiểm tra các thông số của hệ thống, kích hoạt hoặc cách ly các địa chỉ cần thiết, kết nối với máy tính để giám sát hệ thống dễ dàng, kêt nối được nhiều loại thiết bị ngoại vi
b) Đầu báo cháy địa chỉ
Ngoài chức năng thông thường, đầu báo cháy địa chỉ cho phép thay đổi ngưỡng làm việc theo yêu cầu của người thiết kế, lắp đặt, có khả năng tự động kiểm tra các thông số môi trường
c) Module tạo địa chỉ cho đầu báo cháy thường, nút ấn báo cháy
Module tạo địa chỉ cho đầu báo cháy thông thường, nút ấn báo cháy là thiết bị tạo địa chỉ cho các đầu báo thường hoặc nút ấn báo cháy khi các thiết bị trên muốn kết nối với trung tâm báo cháy theo địa chỉ.
Module tạo địa chỉ cho đầu báo cháy thường, nút ấn báo cháy có thể là loại 1 đường hoặc 4 đường. Tùy từng loại module mà có thể kết nối từ 10 đến 40 đầu báo cháy thường cho một địa chỉ
d) Module cách ly sự cố ngắn mạch
Do tất cả các thiết bị chính của hệ thống báo cháy địa chỉ sử dụng chung một đôi dây nên trong trường hợp ngắn mạch đường dây sẽ gây hư hỏng hệ thống. Vì vậy, module cách ly sự cố ngắn mạch có nhiệm vụ cô lập vùng ngắn mạch trên đường truyền tín hiệu chính để không bị ảnh hưởng tới sự làm việc chung của hệ thống và các địa chỉ trong các đoạn mạch khác
Module cách ly sự cố ngắn mạch cũng được nối thẳng với mạch tín hiệu chính của hệ thống nhằm tạo thành nhiều đoạn mạch khác nhau trên mạch tín hiệu chính. Số lượng của module cách ly ngắn mạch trong một hệ thống báo cháy địa chỉ càng nhiều càng tốt nhưng tối thiểu phải có từ 3 module trở lên
e) Module điều khiển thiết bị ngoại vi.
Module điều khiển thiết bị ngoại vi là thiết bị có nhiệm vụ tạo ra tín hiệu để điều khiển các thiết bị ngoại vi trong hệ thống báo cháy tự động theo địa chỉ
Module tiếp điểm kho tạo tín hiệu dạng tiếp điểm NO hoặc NC
Module tiếp điểm ướt tạo tín hiệu dạng điện áp 12 hoặc 24VDC
f) Dây tín hiệu
Dây tín hiệu trong hệ thống báo cháy theo địa chỉ được chạy từ đầu báo cháy đầu tiên đến đầu báo cháy cuối cùng và chạy về trung tâm tạo thành mạch tín hiệu chính. Ngoài mạch này, trong hệ thống báo cháy địa chỉ còn phân biệt một số loại dây tín hiệu khác như: dây nối máy tính, dây nối với hệ thống cáp quang, dây tín hiệu trong mạch đầu báo thường, dây cấp nguồn...
Địa chỉ và zone.
Vì tất cả các thiết bị chính của hệ thống đều được nối tới đường dây tín hiệu chính nên để phân biệt giữa các thiết bị khác nhau, mỗi thiết bị chính đều phải có một số định danh duy nhất trên toàn bộ hệ thống báo cháy địa chỉ. Số định danh này gọi là địa chỉ của thiết bị đó
Khía niệm zone trong hệ thống báo cháy địa chỉ được sử dụng để nhóm các thiết bị bên trong hệ thống báo cháy có chung một đặc điểm nào đó như có cùng khu vực bảo vệ,cùng được sử dụng để điều khiển một thiết bị ngoại vi nào đó. Khái niệm này không hoàn toàn giống với zone(vùng, kênh) của hệ thống báo cháy tự động theo vùng đã được phân định rõ ràng theo đường dây khác nhau.
Mỗi thiết bị đầu vào hoặc đầu ra đều có địa chỉ và đều được phân nhóm trong các zone xác định. Tuy nhiên một thiết bị đầu vào hoặc đầu ra chỉ có một địa chỉ duy nhất nhưng có thể thuộc nhiều zone khác nhau.
Liên kết giữa các thiết bị đầu vào và đầu ra được thực hiện theo zone. Tức là khi có một thiết bị đầu vào truyền tín hiệu về trung tâm báo cháy thì trung tâm báo cháy sẽ kích hoạt tất cả các thiết bị đầu ra có cùng zone với thiết bị đầu vào và đang báo cháy.
Dữ liệu cấu hình của hệ thống báo cháy địa chỉ
Sau khi lắp đặt phần cứng của hệ thống, gồm: trung tâm báo cháy, các đầu báo cháy, nút nhấn báo cháy, các module địa chỉ. các thiết bị ngoại vi, hệ thống dây, cáp tín hiệu... hệ thống báo cháy tự động theo địa chỉ cần phải được cài đặt dữ liệu cấu hình cho hệ thống để phù hợp với từng khu vực và mục đích điều khiển.
Dữ liệu cấu hình có thể được lập trình trước trên máy vi tính bằng các phần mềm chuyên dụng, sau đó được nạp vào trung tâm báo cháy hoặc có thể được lập trình trực tiếp tại trung tâm báo cháy ngay trong quá trình lắp đặt.
Dữ liệu cấu hình có thể được tải xuống trong khi hệ thống đang hoạt động để sửa chữa, thay đổi các thông tin về khu vực báo cháy trong trường hợp mục đích sử dụng của công trình bị thay đổi hoặc trong trường hợp cần sửa chữa, bổ sung, mở rộng hệ thống...
Chương trình theo dõi, quản lý hệ thống trên máy tính.
Chương trình theo dõi, quản lý hệ thống báo cháy tự động theo địa chỉ là một phần mềm chuyên dụng được cài đặt trên máy vi tính các nhân. Bằng cách nối máy tính với mạng các hệ thống báo cháy thông qua khối giao diện mạng NIU, chương trình theo dõi, quản lý hệ thống có thể giao tiếp với các trung tâm báo cháy ở trên mạng
Chương trình theo dõi, quản lý hệ thống báo cháy địa chỉ có chức năng hiển thị bằng đồ họa các sự kiện xảy ra trên mạng các hệ thống báo cháy và có thể thực hiện các chức năng hồi phục hệ thống.
Nguyên lý làm việc
Hệ thống báo cháy địa chỉ tự động chỉ có 4 trạng thái làm việc
- Trạng thái thường trực
- Trạng thái báo cháy
- Trạng thái sự cố
- Trạng thái báo thiết bị cần giám sát thay đổi trạng thái
Nguyên lý hoạt động
Bình thường toàn bộ hệ thống ở chế độ thường trực. Ở chế độ này trung tâm lần lượt phát tín hiệu kiểm tra đến các thiết bị trong hệ thống đồng thời các đầu báo cháy địa chỉ, module địa chỉ cũng có tín hiệu hồi đáp về trung tâm. Định kỳ theo thời gian tùy đặt, trung tâm sẽ in tình trạng hệ thống và thông tin về các thiết bị cần bảo dưỡng.
Trong chế độ giám sát nếu trung tâm nhận được tín hiệu báo lỗi từ các thiết bị hoặc không nhận được tín hiệu hồi đáp từ các thiết bị thì trung tâm sẽ chuyển sang chế độ sự cố. Mọi thông tin về sự cố sẽ được hiển thị trên màn hình. Khi lỗi được khắc phục chế độ sự cố sẽ kết thúc và tự động đưa hệ thống về chế độ giám sát bình thường.
Khi xảy ra cháy ở khu vực bảo vệ, các yếu tố môi trường sự cháy(nhiệt độ, khói, ánh sáng) thay đổi sẽ tác động lên các đầu báo cháy. Khi các yếu tố này đạt đến ngưỡng làm việc thì các đầu báo sẽ làm việc tạo tín hiệu truyền về trung tâm(gồm tín hiệu báo cháy và tín hiệu địa chỉ của thiết bị báo cháy). Tại trung tâm báo cháy sẽ diễn ra các hoạt động xử lý tín hiệu truyền về theo chương trình đã cài đặt để đưa ra tín hiệu thông báo khu vực cháy qua loa tại trung tâm và màn hình. Đồng thời các thiết bị ngoại vi tương ứng sẽ được kích hoạt hoạt động để phát tín hiệu báo động cháy hoặc thực hiện các nhiệm vụ đã đề ra.
